1856 Tarihli Bir Risale Işığında Tuna Nehrinin Tarihi Coğrafyası ve Jeopolitiği

Mazide, Halde Ve Atide Doğduğu Topraklardan Karodeniz’İn Batısına Varana Kadar Geçtiği Uzun Ve Geniş Cağrofyada Yaşamış, Yaşayan Ve Yaşayacak Alan Toplumların Kaderini Tuna Nehri Belirlemektedir. Tuna’Nın Tarihi Serüveni Tetkik Edildiğinde, Nehrin Kıyılarında Ya Da Havzasında Kurulan Devletlerin, Varlıklarını Devam Ettirmelerindeki En Büyük Etkenin Tuna Hakimiyeti İle Paralel Olduğu Görülmektedir. Tuna’Ya Ya Da Başka Akarsulara Hakim Almak, Herhangi Bir Karo Parçasının Tasarrufunu Elde Bulundurmak İle Aynı Manayı Taşımaz. Her Şeyden Önce Siyasi Ve İktisadi Gücün Göstergesi Alan Bir Donanmanın Varlığı Şarttır. Bu Donanmayı Nehirde Yüzdürmek De Nehre Gereken Bakımın Yapılması İle Yakinen Alakalıdır. Elinizdeki Çalışma, Tuna Nehri Kollarında Ve Boğazlarında Yapılması Gereken Temizlik, Tamir, İnşa Vs. Faaliyetlerinin Bir Projesi Niteliğindedir. 1856 Yılının Yaz Aylarında, Tuna Nehri Havzasında Araştırmalarda Bulunan Tuna Avrupa Komisyonu Üyeleri, Nehrin Genel Durumu Ve Yapılması Gerekenleri Not Ederek Bir Risâle Halinde Komisyon Meclisi’Ne Sunmuşlardır. Tuna’Nın Karadeniz İle Buluştuğu Hızırilyas, Sünne Ve Kili Boğazlarının Hakimiyetinin 1829-1856 Yılları Arasında Rusya’Da Olması Ve Nehre Gereken Ehemmiyetin Gösterilmemesi, 1856 Paris Antlaşması’Yla Yeniden Boğazlara Egemen Olan Osmanlı Devleti’Nin İşini Hayli Güçleştirmekte İdi. Buna Rağmen Devlet, Gerek Harp Gemilerinin Gerekse Ticari Araçların Geçiş Güzergahı Olan Tuna’Yı Her Türlü Tehlikeden Arındırmak İçin Gereken Bütün Çabayı Göstereceklerini Ve Taşımacılığa Elverişli Bir Hale Getireceklerini Bildirmiştir. Çünkü Tuna Her Şeyden Önce Osmanlı Rumelisi’Nin Kalesi Konumunda İdi. Tuna Nehri Halkların, Irkların Havzasıdır. Yukarıdan Aşağıya Doğru Akarken, Yalnızca Biriktirerek Sürüklediği Alüvyonları Deniz Kıyısına Taşımaz. O, Denize Doğru Yol Alırken Aynı Zamanda Tarihten Parçaları Da Kıyılarına Taşırarak Etrafa Dağıtır. Fakat Bu Tarihi Parçaların Ömrü, Tuna’Nın Azgın Dalgalarını Bütün Heybetiyle Gösterdiği Ana Kadardır. Mecrasından Akan Sulardan Meydana Gelen Seller Sonucunda, Bu Parçalar Toprağa Gömülmekte Ve Sakinleştiğinde Yeni Başlangıçlara Merhaba Demektedir.