Abbasiler Döneminde Vezirlik

Siyasi Ve İdari Açıdan Gerçekleştirdikleri Faaliyetlerle Kendilerinden Sonraki Pek Çok İslâm Devletinin Kurumsal Yapısında Kalıcı Bir Etki Bırakan Abbâsîler, Emevîler’Den Tevarüs Ettikleri Kurumların Bir Kısmını Geliştirerek Bir Kısmına İse Yenilerini Ekleyerek Devleti Daha Merkezî Ve Bürokratik Bir Yapıya Kavuşturmuşlardır. Bu Yöndeki Çabaların En Önemlisi Kuşkusuz İslâm Tarihinde Resmî Bir Kurum Olarak İlk Defa Vezirlik Müessesesinin Tesis Edilmesidir. Kurulduğu İlk Dönemlerde İdari Açıdan Nispeten Basit Bir Görümüm Arz Eden Vezirlik Müessesesi, Sekizinci Yüzyılın Sonlarından İtibaren Tam Teşekküllü Bir Yapı Haline Gelmiş, Dokuzuncu Yüzyılın Sonlarından İtibaren İse Çeyrek Asır Boyunca Hemen Hemen Son Kudretli Dönemini Yaşamıştır. Abbâsîler Döneminde Vezirlik Vezirlik Kurumunun Son Parlak Dönemini Yaşadığı Muktedir-Billâh’In Halifeliğinden Abbâsîler’De Selçuklu Nüfuzunun Sona Erdiği Muktefî-Liemrillâh’In Halifeliğine Kadar İki Asrı Aşkın Bir Zaman Dilimini Kapsamaktadır. Kitapta Bu Süre Zarfında Halifenin Ve Onun Vekili Olarak Vezirin Güç Ve Otoritesindeki Değişim Dikkate Alınarak Vezirlik Kurumunun Tarihî Gelişimi Ve İşleyişi Üzerinde Durulmuş, Vezirlerin Birbirleriyle Mücadeleleri, Siyasi Ve İdari Faaliyetleri, Halife Ve Sultanla İlişkileri Derinlemesine İncelenmiştir. Ayrıca Vezirlik Kurumunun Ortaya Çıkışı Ve Mahiyeti, Abbâsî Bürokrasisinin Temelini Oluşturan Divanlar, Vezirlerin Tayin Merasimleri, Görevleri, Kıyafetleri, Lakapları, Gelirleri, Azledilme Gerekçeleri Ve Nâibü’L-Vezirlik Gibi Vezirlik Kurumunun İşleyişine Dair Konular Da Kitabın Ele Aldığı Temel Meselelerdir.