Allahın Varlığının Delilleri Yeni İlmi Kelamda İsbatı Vacib

Allah’In Varlığını Aklî Ve Naklî Deliller Yoluyla İspatlama İslam Tarihinin Başından Beri Var İse De Bu Uğraş Bazı Dönemlerde Daha Özel Bir Önem Kazanmıştır. Kelam Tarihinin Yaygın Dönemlendirme Tarzlarından Biri, Mütekaddimîn, Müteahhirîn Ve Yeni İlm-İ Kelam Şeklindedir. Mütekaddimîn Döneminde Aklî Delillerin Daha Dakik Olarak İşletildiği Görülür. Biz Bu Çalışmada Önceki Dönemlerde Kullanılmış Olan Delillerle Birlikte Yeni İlm-İ Kelam Döneminde Geliştirilmiş Olan İsbât-I Vâcib Delillerini İnceledik. Temel Amacımız Yeni İlm-İ Kelâmcıların İsbât-I Vâcib Çalışmalarını Ortaya Çıkarmak Olmakla Birlikte Birinci Bölümde Kavramsal Zemin Oluşturmak İçin İsbât-I Vâcib Geleneğini Ve İsbât-I Vâcib Terminolojisini İnceledik. İsbât-I Vâcib Literatürünü Tanıtmanın Yanı Sıra Örnek Olarak Kâtibî Ve Tûsî’Nin Birbirlerine Yazdıkları İsbât-I Vâcib Risâlelerini İnceledik. Yeni İlm-İ Kelâmın Doğduğu Ortamı Çeşitli Yönleriyle Ortaya Koymaya Çalıştık. Ardından Dört Yeni İlm-İ Kelâm Düşünürü Olarak Abdüllatif Harpûtî, Filibeli Ahmed Hilmi, İzmirli İsmail Hakkı Ve Said Nursî’Nin İlmî Kişiliklerini Ve Kelâm İlmi Açısından Önemlerini Ortaya Koyduk. Hudus, İmkân, Gaye Ve Nizam, İnayet Ve İhtira Gibi Klasik Delillerin Yanı Sıra Ahlak, Kemal Ve Kabul-İ Âmme Gibi Modern Deliller De Ele Alınmıştır. Özgün Delil Geliştirmede İzmirli İle Said Nursi’Nin Öne Çıktıkları Görülmektedir. Özellikle Said Nursi, Hz. Muhammed, Kâinat, Kur’An-I Kerim Ve Vicdan Delillerine Özel Bir Önem Vermiştir. Bu Çalışma İle Dört Düşünürümüzün Allah’In Varlığını Klasik, Modern Ve Geliştirdikleri Özgün Delillerle Nasıl İspatlamaya Çalıştıklarını Ortaya Çıkarmış Olacağız.