Çokuluslu Şirket Radikal Bir Yaklaşım

Küresel Ölçekli Üretimin Temelleri, Çokuluslu Sirketin Önde Gelen Teorisyeni Stephen Hymer’İn Eserinde Bizden Çok Önce Anlatilmisti. Bu Nedenle Hymer’İn Eserini Göz Önünde Bulundurmak, Çokuluslu Sirketin Yayilmasi, Küresel İs Yönelimi, Küresel Ve Yerel Yedek Emek Ordusu, Uluslararasi Rekabet, Üretimin Yogunlasmasi, Asiri Kâr, Ekonomik Krizler, Yeni İletisim Teknolojileri… Gibi Emperyalizme İliskin Pek Çok Meselenin Anlasilmasina Yardim Ediyor.John Bellamy Fosterçokuluslu Sirket, Modern Kapitalizmin İlanihaye Egemen Örgütsel Biçimi Haline Gelmistir. Piyasanin Cisimlestigi Sirket, Sanayi Devriminin Baslangicindan Beri Ölçek Bakimindan Atölyeden Fabrikaya, Fabrikadan Ulusal Sirkete, Ulusal Sirketten Çok Bölümlü Sirkete Ve Simdi Çok Bölümlü Sirketten Çokuluslu Sirkete/Uluslararasi Sermayeye Dogru Büyümüstür.Çünkü Çokuluslu Sirket, İsçiler, Müsteriler, Tedarikçiler, Danismanlar, Komisyoncular, Müsavirler Gibi Çok Sayida İnsani Örgütleyen Toplumsal Ve Siyasal (İktidar) Bir Yapidir. Ulusal Firmalar, Ulusal Piyasa Yönünden Düsünürler; Çokuluslu Sirket İse Bütün Dünyayi Kendi Piyasasi Olarak Görür Ve İmalat İle Pazarlamayi Küresel Ölçekte Planlar.Yasal Anlamda Çokuluslu Sirket, Egemen Bir Devlet Tarafindan Verilen Haklar Çerçevesinde Faaliyet Gösteren Bir Kisidir, Bir Milliyeti, Ulusal Bir Aidiyeti Vardir. Vergilerinin Çogunu Vatandas Olarak Hukukuna Tâbi Oldugu Devlete Verir. Çokuluslu Sirketin Baska Ülkelerdeki Çikarlari, Vatandasi Oldugu Ulus-Devletin Uluslararasi Haklari/Ekonomik Ve Ekonomi Disi Aygitlari Tarafindan Korunur.Teoride Sirket, Yabanci Bir Devletin Egemenligi Altinda Faaliyette Bulunan Bir Kisidir. Pratikte İse Çok Sayida Ulusal Hükümetin Fiilî İktidari, Çokuluslu Sirket Nezdinde Egemen Bir Devletten Çok Bir Kent Yönetimi İktidarindan İbarettir.Hymer Öncülük Ettigi Çokuluslu Sirket Teorisinde, Firmanin Kendisinin Genislemesi, Uluslararasi İsbölümü, Siniflara İliskin Bir Dünya Hiyerarsisinin Yaratilmasi, Uluslararasi Kapitalist Sinif İle İsçi Sinifi Arasindaki Çatisma, Üretimin Uluslararasilasmasi Süreçlerini Göstermistir.