Failliği Yeniden Düşünmek

Günümüz Felsefi Düşüncesinde Teknolojileri Fail/Ahlaki Fail Olarak Niteleyen Çeşitli Görüşlerle Karşılaşırız. Niyet Ve İrade Sahibi Olmayan, Sorumluluk Yükleyemeyeceğimiz Nesnelere Faillik Atfetmek, Çoğumuz Nazarında Oldukça Aykırı Bir Girişim Olarak Değerlendirilebilir. Nitekim Eylem Teorisinde Genel Kabul Gören Yaklaşımda Teknolojik Ürünlerin Yaptıkları Değil; İnsanların Edimleri “Eylem” Addedilir. Benzer Şekilde İnsanların Ürettiği Yahut Kullandığı Nesneler Değil; Faillerin Kendileri Ahlaki Açıdan Değerlendirilebilecek Varlıklardır. İnsan Olmayan Varlıklar İse Ahlaki Faillik Statüsünün Kapsamı Dışında Kalır. Teknolojilerin Nötr Ve Pasif Araçlar Olmanın Ötesine Geçtiğini Seslendiren, İnsanlar Ve Teknolojiler Arasındaki Sınırların Bulanıklaştığına Dikkat Çeken Ve Özerk Ahlaki Fail Olan İnsanı Yeniden Yorumlamaya Çağrı Yapan Yaklaşımların, Teknolojilere Faillik Atfederken Neyi İddia Ettiklerini Ve Niçin Böyle Bir Kavramsallaştırmaya Gittiklerini Anlamak Hem Çağımızda Teklif Edilen Ontolojiyi, Hem Çağdaş Ahlak Tartışmalarını Hem De Teknolojik Kültürü Hesaba Katmayı Gerektirir. Bu Çalışma, Teknolojileri Fail Olarak Niteleyen Farklı Yaklaşımların Kasıtlarını Ortaya Koymayı, Söz Konusu Kavramsallaştırmaya İmkan Tanıyan Arka Planı Göstermeyi Ve Bu Nitelemenin Felsefi Sonuçlarına Dikkat Çekmeyi Hedeflemektedir.