İlimlerin Anahtarları Mefatihul Ulum

Ebû Abdillâh Muhammed B. Ahmed B. Yûsuf El-Kâtib El-Hârezmî’Nin (Ö. 387/997) İslam Du¨Şu¨Nce Tarihinin Önde Gelen Alimlerinden Olup Mefâtihu’L-Ulûm Adlı Eserinde Lisan İlimlerinden, Mezhepler Ve Dinler Tarihine, Fıkıh Ve Kelamdan Ve Felsefeye Kadar Geniş Bir Sahada İlmi Değerlendirmelerde Bulunmuştur. Hârezmi, Mefâtihu’L-Ulûm Adlı Eserin Yazılış Gerekçesini Kendi İfadeleriyle Şu Şekilde Açıklar:Bu Istılahları Bilmeye En Çok İhtiyaç Duyan Kişi, Dil İlminin Fazileti Elde Etmek İçin Bir Araç Olduğunu Anlayan Latif Edebiyatçıdır. Bu İlmi, Kendisine Yu¨Ce İlimleri Elde Etmek İçin Bir Sebep Kılmazsa, Bizzat Bu İlimden Faydalanamaz. Yazar Kesimi, Fen Ve Edebiyat İlimlerini Okumaya Olan İhtiyaçlarından Dolayı Bu Yu¨Ce İlimleri Bilmekten Mu¨Stağni Olamaz. Kendisine İhtiyaç Duyulanın Daha Fazlasını, Az Ve Öz Olana Yönelerek, Uzun Ve Çok Tutmaktan Da Sakınarak Bu Kitapta Topladım. Halk Arasında Bilinen Ve Yaygın Olanlarla, Zikredilmesi Halinde Uzun Açıklamaya Ve Birçok Yoruma İhtiyaç Hissettiren Kapalı Ve Garip Olanları Zikretmedim. Kendisi Dışındakini Gerektirmeksizin İhtiyaç Duyulan Olduğunda, Bununla İki Taraf Arasında Orta Yolu Bulmayı Hedefledim. Ne Aşırı Detay Ne De Salt Tu¨Retmeyle Uğraştım, Ne De Delil Ve Şahit Getirmekle Uğraştım. Çu¨Nku¨ Bu Konuların Birçoğu, Bulduğum Lakap Ve İsimlerdir Ve Aynı Zamanda Yabancı/Acem Dilden Arapçalaştırdığım Lafızlardır. Bu Kitabı Mefâtihu’L-Ulûm Diye İsimlendirdim, Çu¨Nku¨ O İlimlere Bir Giriş Ve Onların Birçoğuna Da Anahtardır. Bunu Okuyan, Ezberleyen Ve Hikmet Kitaplarını İnceleyen Kişi, Derinlemesine İncelemeyip Bu İlim Sahipleriyle Oturmasa Bile Bunu Aşar Ve İlimleri Kuşatır.Kitabı İki Ana Makaleden Oluşturdum. Birincisi, Şeriat/Din İlimleri Ve Onunla İlgili Olan Arap Dili İlimlerine; İkinci Makalede Yunanlılar Ve Onların Dışındaki Yabancı/Acem Milletlerin İlimlerine Aittir. Başarı, Yardım Ve Gu¨Ç Sadece Allah’Tandır. İsabetli Olma Ve Hatadan Korunma Da Ondandır.