İşgal (1916) ve Kurtuluşta (1918) Erzurum

Erzurum, Doğu Sorunu Ekseninde Anadolu Üzerinde Çeşitli Emelleri Olan Rusya’Nın Uğrak Bir Yeri Oldu Ve Çeşitli Dönemlerde Üç Kez Rus İşgaliyle Yüzleşmek Zorunda Kaldı. Adı Geçen Şehir, Bu İşgallerin En Yıkıcısı İle İ. Dünya Savaşı’Nda 16 Şubat 1916’Da Karşılaştı. Bu Son Rus İşgali, Kendisinden Öncekilerden İki Yönüyle Ayrılmaktadır: Birincisi; İlk İki İşgalin Daha Kısa Süreli Olmasına Karşın Üçüncüsünün Uzun Bir Müddeti Kapsaması, Yaklaşık İki Yılın Üzerinde Sürmüş Olmasıdır. İkincisi İse Son Rus İşgalindeki Süreç, Diğerlerinden Farklı Bir Mahiyet Arz Etmiştir. 18 Aralık 1917’De İmzalanan Erzincan Mütarekesi’Nden Sonra Bu İşgal, El Değiştirdi. Rus Ordusunun Doğu Anadolu’Dan Çekilmesiyle Ondan Boşalan Yeri Silahlı Ermeni Çeteleri Doldurdu. Böylece İşgal, Her Yönüyle Daha Şiddetli Ve Vahim Bir Durum Kazanarak Bir Ermeni Mezalimine Dönüştü. Ermeni Çetelerinin Bölgede Yaptıkları Katliamlar, Tahammül Sınırlarının Çok Üstüne Çıktı. Osmanlı Başkumandanlığı İçin Artık İleri Harekâtı Başlatmaktan Başka Bir Çıkar Yol Kalmadı. Bu Görev İçin Karargâhı Suşehri’Nde Bulunan İii. Ordu Görevlendirildi. İşgal (1916) Ve Kurtuluşta (1918) Erzurum Adlı Bu Çalışmada, Erzurum’Un İşgale Düşüşü Ve Kurtarılması Konusu Ele Alınmıştır. Bilimsel Veriler Ve Yöntemler Işığında Konunun Tüm Yönleriyle Anlaşılması Amaçlanmıştır.