Kadızadeliler ve Sivasiler Tartışması

Devlet Ve Toplum Yapısında Bozulmaların Görülmeye Başlandığı 17. Yüzyıl Osmanlısı, İlmiye Sınıfının En Alt Zümresini Temsil Eden Kadızâdeliler İle Sivâsîler (Sûfîler) Arasında Gerçekleşen Hararetli Tartışmalara Tanıklık Etmiştir. Esas İtibariyle Problemin Islahına Katkı Sunmayı Amaçlamış Ancak Amaca Yönelik Yöntemlerde Anlaşamamış Bu İki Ekol, Birbirine Karşı Yaklaşık Yüzyıl Boyunca Devam Edecek Bir Mücadele Sergilemiştir. Bunlar Arasında Fakihler Olarak Da Anılan Kadızâdeliler'İn Savunduğu Fikirler, İslam Tarihinde Problemlerin Çözümü İçin Dinin Özüne Dönmeyi Öneren Selefî Düşünce İle Benzerlik Arz Eder. Sivâsîler İse Bu Düşünceye Karşı İçinde Tasavvuf Kültürünü De Barındıran Geleneksel Anlayışın Savunucusu Konumundadır. Tartışmanın Kontrolünü Kaybettiği Dönemlerde Bid'At Olduğu Gerekçesiyle Minarelerin Yıkılmaya Çalışıldığı Veya Şirk Bulaşan Toprağını Denize Döküp Temizlemek İçin Sûfî Tekkelerinin Yıkımına Teşebbüs Edildiği İlginç Manzaralarla Karşılaşılır. Bu Gibi Sebeplerle Kadızâdeliler Ve Sivâsîler Arasında Vuku Bulan Bu Tartışmalar Siyasî Ve İdeolojik Olarak Nitelendirilse De, Her İki Ekol Tarafından Dinî-Hukukî Bir Zeminde Temellendirilmeye Çalışılmıştır. Bu Eser, Tartışmayı Tarihi Veriler Işığında İncelemenin Ötesinde İşbu Temellendirmenin Nasıl Yapıldığını, Tarafların Kendi Eserlerinden Öğrenmemize İmkân Sunacak Niteliktedir.