Osmanlının Paralel Devleti Kadızadeliler

Pax Romana’Yı Ya Da Pax Americana’Yı Biliyoruz. Bir Roma Veya Amerikan Barışını Tanımlıyorlar. Adı Barış Olsa Da Gücünü Sopadan Alıyor. Ürettiği Rızayı Bir Kültüre Dönüştürüyorpeki Bir Dinci Barışı Mümkün Mü?Aydın Tonga’Nın Yazdığı Kadızadeliler’İn 400 Yıl Önceki Hikayesi, Bugün Verilecek Cevap Arayanlar İçin En İyi Yanıt Gibi. Zira Biz İslamı Ayetlerden Ya Da Hadislerden Müteşekkil Bir İnanç Olarak Tanımlasak Da, Bizzat Dini Kullananlar İslam’In Kalıplarına Sığmayı Tercih Etmiyor. Din, Siyasetin Emrinde Gerektiğinde Eğilip Bükülen, Bugünün Haramının Yarın Mubah Olduğu, Bugünkü Helalin İse Yarın Haram İlan Edildiği Bir Değişken Kurallar Bütünü Oluyor. İktidar Olmanın Ve İktidarı Elinde Tutmanın Bir Aracı Haline Getirilen İnançlar, Kadızadeliler Örneğindeki Gibi Kendisine Fetva Makamları İnşa Ediyor.Gerektiğinde Kahveyi Bile Yasaklarken, Faize Olur Veriyor. En Önemlisi Eldeki Sopa Ne Kadar Güçlü Olursa Olsun Dincilik Bir Barış Üretemiyor. Bu Nedenle Kadızadeliler Örneğinde Olduğu Gibi, Dincilik Ancak Devlet Başta Olmak Üzere Kendi İktidarına Fetva Arayanlar Tarafından Yükseltiliyor. Ancak Bu Güç Kendisini Başka Koşullarda Yeniden Varederken Paralel Yapıyı Da Yok Ediyor. Bir Paralel Devlet Örgütlenmesi Olan Kadızadeliler De Fethullahçı Yapılanma Da İktidar Duvarlarında Eridi. Alınacak Bir Ders Varsa, İnanca Dayalı Örgütlenmelerden Güç Merkezleri Yaratmamak Olmalı. Yoksa Yarının Hikayesi Bugünden Pek De Farklı Görünmüyor.-Barış Terkoğlu- Bugün Protokoldeki Yeri De, Etki Alanı Da Bilerek Ve İsteyerek Sürekli Geliştirilen Diyanet İşleri Başkanlığı Ya Da Dünkü İsmiyle Şeyhülislamlık Makamı, 16. Yüzyıldan Bu Yana Bu Toprakların Din-Devlet İlişkisinin Ayrılmaz Ve En Önemli Parçası. Bu Nedenle Fetvalar Ve Fermanlar Hep Yan Yana Olurken, Zaman Zaman Adları Değişse De Tarikatlar Üzerinden Paralel Devletler Bu Topraklarda Hep Var Olmuş. Ortada Ne Gizli Saklı Bir Durum, Ne De Sürpriz Var... Aydın Tonga Bu Kitabında, Devleti Yöneten Herkesin Yakından Bildiği Bu Sırrıçok Güzel Anlatmış. Bugünü Anlamak İsteyenler Mutlaka Okumalı...-Necdet Saraç-