Thevenot Seyahatnamesi

Thévenot Seyahatnamesi, Yayinlanisindan Tam 334 Yil Sonra, Degerli Tarihçimiz Stefanos Yerasimos’Un Giris Yazisi Ve Notlariyla Artik Türkçede... 1633 Dogumlu Jean Thévenot, Seyahatlerine 19 Yasinda Baslamisti. Önce İngiltere, Sonra Hollanda, Almanya, İtalya Derken Oryantalist Herbelot’Nun Telkiniyle Dogu’Ya Gitmeye Karar Verdi. Dogu Deyince Akla “Büyük Türk’Ün İmparatorlugu,” Yani Osmanli İmparatorlugu Ve İran Geliyordu. 17. Yüzyilin Ortasinda Osmanli İmparatorlugu Türk Tarihçilerinin “Duraklama Devri” Diye Niteledikleri Bir Dönemden Geçmekteydi. Thévenot Bu Cografyaya Tam Bir Kriz Döneminde, 2 Aralik 1655’Te Ulasti. Thévenot’Nun Osmanli Payitahtinda Gezdigi, Gördügü Yerler Günümüz Turistlerinin Rehberli Gezilerine Sasilacak Ölçüde Benzemektedir. Tuttugu Notlardan Yararlanarak, Sonradan Kaleme Aldigi Anlatisinda, Dokuz Ay Kaldigi İstanbul’U Betimledi, Türklerin Örf Ve Âdetlerini Anlatti, Tarihi Ve İdari Bilgilere Yer Verdi. Ama Seyahatnamesinin Yayinlanisini Göremedi… Thévenot’Nun, Giyim Kusam Aliskanliklarini Veya Dinsel Âdetleri Betimlerken Gösterdigi Özen, Anlatisina Etnografik Bir Nitelik Kazandirmaktadir. Onda, Alisilmis Seyahatname Üslubundan Farkli Bir Gözlem Zihniyeti Vardir. Thévenot’Nun Anlatisinda, “Düsman”A Sempati Duymayalim Diye Düzenli Araliklarla Müdahaleler Bulunmasina Karsin, Baska Bir Uygarliga, Farkli Bir Hayat Tarzina Karsi Duyulan, Zaman Zaman Hayranlik, Ama Çogu Zaman Da İlgi Ve Merak Kendini Belli Etmektedir. Üstelik Burada Hayranlik Veya Merak Duyulan Sey, O Uygarligin Anitsal Yaratilari Degil, Gündelik Yasami, Yeme, Oyun Oynama Veya Hayvanlari Sevme Biçimi, Kisacasi Bu Uygarligin, Farkli Bir Kültürün Olusturucu Unsurlari Olduklari İçin, Bir Yabancinin Genellikle Zor Yakalayabilecegi Günlük Tezahürler İçindeki Halidir. Thévenot’Nun Metninin En Keyifli Bölümlerini De, Ezelden Beri Karsit Olduklari İddia Edilen İki Uygarlik Arasinda Zar Zor Algilanabilen Bu Sempati Kivilcimlarinin Çaktigi Anlar Olusturur. Thévenot, 30 Agustos 1656’Da İstanbul’Dan Ayrilip Misir’A Dogru Yola Çikar. Anadolu Seyahati Epey Hayal Kiricidir. Bursa’Da, Batililar İçin Uyduruldugu Belli Olan Efsaneleri Nakleder Sadece, Sonra İzmir’E Kadar Geçtigi Güzergâhi Zikretmekle Yetinir. Ancak Ege Adalari Hakkinda Oldukça Canli Bir Manzara Sunar Bize. Thévenot 1657 Basinda Misir’A Varir Ve Burada Kutsal Topraklar’A Ziyareti De Hesaba Katilirsa İki Yil Kalir. Büyük Kesifler Yapmaz, Hatta Defalarca Çignenmis Güzergâhlarin Fazla Disina Çikmaz. İskenderiye-Kahire, Matara Ve Piramitler… Son Olarak Da Sina’Daki Manastirlara Yolculuk...